Vergeet de suikerspin, de zuurstok en de kaneelstok. Vergeet appelbeignets, friet, kroketten en frikandellen. De oudste kermissnack van ons land is de stokvis. Stokvis met mosterd. Ach, misschien is het zelfs wel de populairste snack aller tijden.
Het is een snackie dat wij in ons land vrijwel zeker al aten in de negende eeuw. De Vikingen introduceerden hier hun gedroogde stokvis, toen ze in 834 onze internationale handelsstad Dorestad veroverden.
Stokvis is kabeljauw die langdurig, hangend aan stokken, wordt gedroogd in de wind. De Noren doen het al 1200 jaar zo. Dankzij de winddroging kan de houdbaarheid oplopen tot wel twee jaar. Na het droogproces is de stokvis keihard en taai. Om stokvis te kunnen eten, moet je heel wat dommekracht gebruiken. Eerst moet je hem murw slaan met een beukhamer en hem daarna lang laten weken in koel en steeds ververst water.
Enfin, de stokvis met een likje mosterd was als kermissnack eeuwenlang vaste prik. Thuis at men, vooral op zondag, stokvis met gesmolten boter of, in latere eeuwen, met een beetje rijst. Allemaal met dank aan de Vikingen van weleer.
Ubel Zuiderveld
Foodservicewatcher, vakdeskundige in de consumptie buitenshuis. Sinds 1991 publiceert hij bovendien boeken en artikelen over de frituurcultuur.